█▓▒░► ● PENGERTIAN AIR● ◄░▒▓█

Pengertian Air atau Definisi Air adalah zat atau materi atau unsur yang penting bagi semua bentuk kehidupan yang diketahui sampai saat ini di bumi, tetapi tidak di planet lain. Air menutupi hampir 71% permukaan bumi. Terdapat 1,4 triliun kubik (330 juta mil³) tersedia di bumi.Jenis-jenis air sendiri di bagi menjadi 2 macam.

Penempatan Air sebagian besar terdapat di laut / air asin dan pada lapisan-lapisan es (di kutub dan puncak-puncak gunung), akan tetapi juga dapat hadir sebagai awan, hujan, sungai, muka air tawar, danau, uap air dan lautan es, Air dalam obyek-obyek tersebut bergerak mengikuti suatu siklus air, yaitu: melalui penguapan, hujan dan aliran air di atas permukaan tanah (runoff, meliputi mata air, muara, sungai) menuju laut.

Air yang bersih sangat penting bagi kehidupan manusia dan alam sekitar, Di banyak tempat di dunia terjadi kekurangan persediaan air. Selain di bumi, sejumlah besar air juga diperkirakan terdapat pada kutub utara dan selatan planet Mars, serta pada bulan-bulan Eropa dan Enceladus. Air dapat berwujud padatan (es), cairan (air) dan gas (uap air). Air merupakan satu-satunya zat yang secara alami terdapat di permukaan bumi dalam ketiga wujudnya tersebut.

Pengelolaan sumber daya air yang kurang baik dapat menyebakan kekurangan air, monopolisasi serta privatisasi dan bahkan menyulut konflik. Indonesia telah memiliki undang-undang yang mengatur sumber daya air sejak tahun 2004, yakni Undang Undang nomor 7 tahun 2004 tentang Sumber Daya Air.

█▓▒░► ● KADAR BEKALAN AIR● ◄░▒▓█

Kuantiti air dalam satu-satu kawasan takungan atau empangan bergantung kepada banyak faktor. Faktor-faktor ini menentukan kuantiti air untuk memenuhi permintaan satu-satu kawasan atau negara.
Umumnya terdapat 3 faktor yang digunakan untuk memastikan permintaan air sejajar dengan kuantiti air yang menjadi sumber bekalan. Antaranya ialah air yang masuk, keluar dan bekalan simpanan.
1. Pertambahan kuantiti air
Air yang masuk merupakan salah satu punca untuk menakungkan air dalam kuantiti yang banyak. Air ini akan mengambil kira satu tempoh masa yang panjang dan berkekalan. Jika tidak penggunaan kuantiti air akan dikurangkan untuk memastikan bekalan air mencukupi. Antara air yang boleh dijadikan punca untuk menstabilkan kuantiti empangan atau takungan air:
• Jumlah hujan
Jumlah hujan yang banyak menyebabkan takungan air bertambah. Hujan yang turun dengan lebat membolehkan kuantiti air bertambah sehingga melepasi benteng takungan air. Pada masa ini jumlah air boleh ditampung apabila membina takungan kedua atau ketiga. Terdapat juga takungan yang lebih dalam dan lebar dibina untuk menakung air hujan yang banyak.
• Kemasukan air sungai
Air yang bertakung datangnya dari sungai. Apabila hujan turun dengan lebat membolehkan paras air sungai naik. Sungai yang naik mengalirkan air yang cukup banyak sehingga ke kawasan takungan. Oleh sebab itulah takungan turut bertambah apabila paras air sungai bertambah.
• Pergerakan air bumi
Air yang bertakung di dalam takungan bukan sahaja diperolehi daripada air sungai atau hujan, tetapi juga pergerakan air di dalam perut bumi. Takungan yang baik ditempatkan di kawasan paya yang mempunyai aliran mata air yang boleh membekalkan air. Jumlah mata air yang banyak dapat menstabilkan kuantiti air di takungan.
• Kumbahan dan keluaran industri
Punca-punca air juga boleh didapati daripada sumber-sumber lain. Antaranya ialah daripada sektor industri. Sektor ini mengeluarkan sisa-sisa kumbahan yang banyak. Oleh itu air kumbahan ini boleh dialirkan ke kawasan takungan apabila dikitar semula. Kerajaan menyarankan supaya air yang telah terpakai dikitar semula untuk mengurangkan pergantungan kepada air takungan.
• Pindahan air dari terusan
Di beberapa buah negara yang mempunyai terusan disebabkan aktiviti pertanian boleh disalirkan ke takungan. Terusan adalah saliran yang dibuat oleh manusia untuk menyalirkan air ke kawasan pertanian. Oleh kerana bekalan air yang banyak, tidak diperlukan akan dimasukkan ke takungan untuk kegunaan di kawasan lain pula.
2. Pengurangan kuantiti air
Air yang keluar merupakan kehilangan air dalam kuantiti tertentu. Pengeluaran ini akan menyebabkan air bertambah kurang sehingga permintaan yang banyak tidak dapat dipenuhi.
Pengurangan kuantiti air tidak hanya berlaku dalam jangka masa yang pendek yang disebabkan kebocoran, tetapi juga disebabkan faktor lain yang mengambil masa yang panjang untuk mengurangkan kuantiti air. Antara faktor yang boleh mengurangkan kuantiti air ialah:
• Penyejatan dan transpirasi
Penyejatan air sering berlaku apabila cahaya matahari menyinar ke takungan dalam tempoh masa yang lama. Takungan yang terdedah seperti empangan memudahkan penyejatan dan transpirasi.
Proses penyejatan dan transpirasi sering berlaku di negara-negara yang mempunyai suhu panas sepanjang tahun. Ini menyebabkan kuantiti air di takungan berubah.
• Air terkeluar dari kawasan tadahan
Takungan menghadapi masalh pengurangan air disebabkan terdapat ruang-ruang yang berada di permukaan bumi. Ruang-ruang udara ini menyebabkan air mengalir ke kawasan lain sehingga menjejaskan kuantiti air. Oleh sebab itu kawasan yang berpaya dan lembah dijadikan kawasan takungan yang baik kerana air tidak terserap atau mengalir keluar.
• Bekalan air disalur ke kawasan lain
Kuantiti air yang boleh berkurangan apabila digunakan untuk tujuan lain. Air takungan yang banyak seperti empangan bukan sahaja dibekalkan untuk air yang bersih tetapi juga digunakan untuk sektor pertanian. Oelh sebab itulah bukan semua takungan yang dibuat untuk kegunaan manusia tetapi juga digunakan untuk aktiviti yang lain.
• Penyejatan stesen hidro-elektrik
Kawasan takungan seperti empangan bukan sahaji digunakan untuk menyalirkan air kepada pengguna, tetapi juga mempunyai peranan sebagai penjana kuasa hidro elektrik. Penjanaan ini melibatkan jumlah air yang banyak.
Semasa proses penjanaan berlaku, air akan terpercik ke kawasan lain atau disejatkan oleh stesen kuasa. Oleh itulah kuantiti air tidak dapat ditentukan.
• Penyusupan pembentungan keluar
Air akan disalirkan ke pengguna menggunakan pembentungan. Pembentungan dibuat daripada besi atau asbestos. Semasa kerja-kerja pengangkutan dilakukan, terdapat air meresap keluar. Air ini tidak boleh diguna sepenuhnya apabial kuantiti air berkurangan.



3. Penetapan kuantiti air
Air tidak akan mengalami perubahan apabila kawasan takungan mempunyai ciri-ciri yang boleh mengurangkan sejatan atau pertambahan kuantiti air. Oleh itu bekalan air boleh disalurkan lebih baik kepada semua pengguna dengan tepat. Antara faktor yang boleh mengurangkan pengaruh kuantiti air ialah:
• Perubahan lembapan tanah
Takungan air banyak dibina di kawasan yang mempunyai saliran yang baik, bertanah paya dan berlembah. Pembinaan di kawasan ini boleh menyebabkan kuantiti air takungan tidak berubah disebabkan kawasan tersebut tidak menyerap air. Selain itu kawasan yang bersuhu lembap juga boleh menstabilkan kuantiti air di takungan.
• Perubahan kandungan takungan terkurung
Takungan terkurung adalah takungan air yang dibina bumbung untuk memastikan tidak berlaku sejatan. Takungan terkurung ini melibatkan kos pembinaan yang banyak kerana terpaksa membina dinding, lantai dan bumbung yang kedap udara. Ini adalah untuk mengelakkan air keluar. Oleh sebab itu tidak berlaku perubahan kuantiti air dalam takungan terkurung.
• Perubahan simpanan Akuifer
Simpanan akuifer adalah takungan air yang digali ke dalam perut bumi. Takungan ini lebih dalam dan sukar dipastikan kuantiti air yang sebenar. Ini disebabkan terdapat lubang semula jadi yang boleh diperolehi di dalam perut bumi.
Sungguhpun demikian perubahan simpanan akuifer ini tidak menjejaskan kuantiti yang dikehendaki kerana jumlah air yang banyak. Oleh itu adalah lebih menguntungkan membina takungan akuifer pada masa hadapan.

█▓▒░► ● KITARAN AIR ●◄ ░▒▓█

Apakah kitaran air?

Apakah kitaran air? Saya boleh jawab soalan itu dengan mudah - ia adalah "saya" seluruhnya. Kitaran air menghuraikan kewujudan and pergerakan air di permukaan bumi, di dalam bumi dan di atmosfera atas bumi. Air bumi sentiasa dalam pergerakan dan sentiasa berubah bentuk, dari cecair ke wap ke ais dan kembali semula. Kitaran air telah bertindak berbilion-bilion tahun dan semua hidupan di bumi bergantung kepadanya; Bumi akan menjadi sebuah tempat tanpa hidupan jika tiadanya.

Kitaran air secara ringkas

Kitaran air tiada titik permulaan, tetapi tempat permulaan yang agak baik ialah lautan. Matahari, yang menggerakkan kitaran air, memanaskan air dalam lautan, yang tersejat sebagai wap ke dalam udara. Arus udara yang naik akan membawa wap-wap ke atas atmosfera, di mana suhu sejuk akan menyebabkan wap-wap tersebut terpeluwap menjadi awan. Arus udara memindahkan awan-awan mengelilingi bumi, dan titisan-titisan awan akan berlaga, berkembang besar, dan kemudian jatuh keluar dari awan sebagai kerpasan. Sebahagian kerpasan jatuh sebagai salji dan kemudian berlonggok sebagai kemuncak ais dan glasier.

Salji di iklim lebih panas akan cair apabila musim bunga tiba, dan air yang tercair itu mengalir di atas permukaan bumi sebagai air larian cairan salji. Hampir semua kerpasan akan jatuh semula ke lautan atau daratan, dan akibat tarikan graviti, ianya akan mengalir di permukaan bumi sebagai air larian permukaan. Tetapi bukan semua daripada air larian ini akan mengalir ke dalam sungai kerana sebahagian besar daripadanya akan menyerap ke dalam tanah sebagai infiltrasi. Sebahagian daripada air ini akan berada berdekatan dengan permukaan bumi, dan akan menyerap ke dalam sumber-sumber air permukaan serta lautan sebagai 'luahan'air tanah.

Terdapat juga air yang akan dipancut keluar sebagai 'matair'daripada celah-celah permukaan bumi. Air permukaan yang cetek pula diserap oleh akar-akar tumbuhan dan akan disingkirkan dari permukaan daun melalui proses transpirasi tumbuhan. Sedikit sebanyak daripada air ini akan diserap semakin mendalam ke dalam tanah dan akan mengisi 'Akuifer' (batuan sub-permukaan) yang dapat menyimpan air dalam kuantiti yang besar untuk jangka masa yang lama. Tetapi melalui tindakkan masa,air ini akan sentiasa bergerak untuk kembali semula ke dalam lautan,dan di sinilah kitaran air akan "tamat" ...dan juga "bermula".

░► ● PENGUNAAN AIR DI MALAYSIA● ◄░

   Air merupakan sumber keperluan yang paling penting dalam kehidupan manusia. Hampir semua manusia memerlukan air untuk minuman, membasuh pakaian, memasak dan jalan perhubungan. Haiwan juga memerlukan air untuk minuman dan menyejukan badan, sedangkan tumbuhan memerlukan air untuk membuat makanan. Walaupun terdapat perbezaan dalam penggunaan air, namun kehidupan lebih banyak bergantung pada air.

   Penggunaan air di Malaysia bertambah setiap tahun. Pembukaan beberapa kawasan perindutrian dan penempatan sudah pasti menuntut penggunaan air yang lebih banyak sejajar kehendak Dasar Kependudukan 70 juta menjelang tahun 2100.

    Pada tahun 1985 sahaja penggunaan air di negara ini adalah sebanyak 3,737 juta liter sehari. Peningkatan terus berlaku sehingga menjadi 6,910 juta liter pada tahun 1990, 11700 juta liter pada tahun 1995 dan 19033 juta liter pada tahun 2000. Peningkatan sebanyak 10% setiap tahun dan berubah kenaikannya sehingga melebihi paras 10% terutama di kawasan perindustrian.

   Bagi menampung keperluan ini, loji pembersihan air perlu ditingkatkan dari segi bilangan atau keupayaan menghasilkan air yang banyak dan bersih. Ini adalah penting kerana kekurangan sumber air akan memberi kesan terhadap pertumbuhan ekonomi negara.

   Terdapat pelbagai bentuk keperluan yang diperolehi manusia untuk memastikan sumber air mencukupi. Antara keperluan air ialah:

i.          Penggunaan di rumah

ii.         Penggunaan di sekolah dan institusi pengajian tinggi

iii.        Penggunaan di pejabat dan kilang

iv.        Penggunaan di hospital dan klinik

v.         Penggunaan di hotel dan rumah penginapan

vi.        Penggunaan di restoran dan pasaraya

vii.       Penggunaan di jalan raya dan bandar

Penggunaan di rumah

   Air merupakan sebagai salah satu keperluan manusia. Air diperlukan sebagai minuman dan keperluan lain. Hampir semua rumah mempunyai bekalan air bagi menampung kehidupan yang lebih selesa.

   Air yang terdapat di rumah disalur melalui saluran paip yang boleh didapati dalam tandas, dapur atau halaman rumah. Di negara-negara mundur atau kawasan pedalaman, air hujan atau sungai lebih banyak diperlukan umtuk mendapat bekalan air. Oleh sebab itu takungan yang lebih besar diperlukan supaya dapat menadah air dalam jumlah yang banyak.

    Air digunakan sebagai minuman, aktiviti memasak, membasuh pakaian dan mencuci peralatan rumah. Hampi setiap masa air digunakan dengan banyak. Selain itu air juga digunakan untuk aktiviti lain seperti menyiram bunga atau membasuh kereta.

Penggunaan di sekolah dan institusi pengajian tinggi

   Sekolah merupakan pusat menimba ilmu. Para pelajar dididik pelbagai ilmu untuk digunakan pada masa hadapan. Dari segi penggunaan air masih diperlukan. Penggunaan air di sekolah lebih menjurus kepada penggunaan tandas, menyiram bunga dan penyediakan makanan di kantin sekolah.

   Di pusat-pusat pengajian tinggi, penggunaan air lebih banyak. Air bukan sahaja digunakan untuk tandas ataupun kantin, tetapi juga disalurkan di kawasan kediaman para pelajar. Oleh sebab itulah bekalan air yang lebih banyak diperlukan berbanding sekolah.

Penggunaan di pejabat dan kilang

   Pejabat adalah satu ruang ynag digunakan untuk menjalankan aktiviti yang berkaitan pekerjaan. Pejabat dilengkapkan bilik dapur atau tandas untuk keperluan pekerja.

   Kilang pula merupakan satu bangunan yang digunakan untuk menghasilkan pelbagai produk. Bagi kilang yang mengeluarkan barangan seperti minuman, air amat diperlukan. Air juga digunakan untuk membersihkan beberapa alat seperti mesin, lantai, jentera dan sebagainya. Keperluan air di kilang-kilang melebihi penggunaan air di pejabat.

Penggunaan di hospital dan klinik

  Penggunaan air juga penting di hospital dan klinik. Semua peralatan yang terdapat di hospital dan klinik memerlukan air untuk membasuh pelbagai peralatan yang digunakan dalam perubatan. Bahkan air yang lebih bersih diperlukan supaya penyakit tidak mudah berjangkit.

   Selain itu air juga digunakan untuk bilik air, tandas, penghawa dingin dan keperluan kantin hospital. Sekiranya bekalan air tidak mencukupi akan memberi kesan yang tidak mencukupi akan memberi kesan yang tidak baik kepada pesakit.

Penggunaan di hotel dan rumah penginapan

   Hotel dan rumah penginapan menjadi tumpuan para pelancong untuk bermalam. Hotel dan rumah penginapan banyak terdapat di negara ini terutama di kawasan pelancongan atau pusat-pusat bandar.

   Bagi memastikan keselesaan para pelancong, pengusaha hotel dan rumah penginapan harus memastikan bekalan air yang mencukupi. Air diperlukan untuk menyediakan minuman, memasak, mandi, membasuh pakaian dan sebagainya. Oleh kerana hotel dan rumah penginapan adalah satu penginapan yang selesa dan besar, bermakna keperluan air juga turut meningkat. Sekiranya keputusan air akan menjejaskan mutu perkhidmatan hotel tersebut.

Penggunaan di restoran dan pasaraya

  Pasaraya, restoran dan kedai memerlukan lebih banyak bekalan air untuk pelbagai tujuan. Restoran menggunakan air untuk memasak, membasuh dan menyediakan minuman kepada pelanggan

  Begitu juga pasaraya menggunakan air untuk keperluan pelanggan apabila menggunakan tandas, penghawa 

Penggunaan di jalan raya dan bandar

   Selain menjadikan air sebagai keperluan manusia di kawasan petempatan, terdapat juga keperluan di jalan-jalan utama. Hampir seluruh negara kebanyakan jalan raya diletakkan pili bomba sebagai persediaan menghadapi kebakaran. Pili bomba diletakkan di tepi jalan di tengah-tengah bandar.

   Pili bomba hanya digunakan untuk tujuan kebakaran atau keperluan lain. Sekiranya pili bomba berada di tepi jalan, pihak bomba dapat mengambil air dengan lebih pantas sekiranya bekalan air berkurangan. Oleh sebab itu pemasangan di seluruh bandar adalah perlu. Selain itu pili bomba perlu mempunyai tekanan yang tinggi supaya dapat membantu pasukan bomba memadam api.

█▓▒░► ● AIR HUJAN● ◄░▒▓█

   Hujan merupakan salah satu sumber air yang paling penting. Tanpa hujan air tidak akan diperolehi. Walaupun hujan berasal daripada sungai atau air laut yang mengalami proses penyerapan dan dibalikkan menjadi hujan, namun di kawasan yang tidak mengalami hujan akan kekurangan air.

   Di kebanyakan kawasan pedalaman yang tidak mendapat bekalan air yang mencukupi memerlukan hujan sebagai slah satu punca air. Hujan diperlukan untuk mendapatkan sumber minuman, membersihkan badan dan sebagainya.

   Oleh sebab itu masyarakat di kawasan yang tidak mendapat bekalan air yang tidak mendapat bekalan air yang mencukupi akan menadah air hujan. Air inilah yang digunakan untuk keperluan hidup mereka seharian.

█▓▒░► ● Laut● ◄░▒▓█

   Tidak semua negara mempunyai bekalan air yang mencukupi. Ini disebabkan terdapat beberapa buah negara yang terpaksa mengimport bekalan air daripada negara jiran untuk memenuhi permintaan penduduk negara tersebut. Antara faktor tersebut ialah kekurangan saliran atau sumber yang boleh membekalkan air untuk memenuhi permintaan penduduk yang ramai.

   Bagi memastikan negara tersebut tidak bergantung penuh kepada bekalan negara lain, seharusnya sumber daripada laut juga boleh dilakukan. Air laut boleh didapati dengan banyak sekali. Oleh itu setiap negara boleh mengambil air laut sebagai salah satu sumber utama.

   Walaupun punca air laut boleh didapati di mana-mana sahaja, namun untuk membersihkan, menjernihkan dan menutrealkan air laut memakan kos yang tinggi sebelum boleh digunakan. Penggunaan teknologi semakin tinggi adalah diharapkan air laut masih boleh dijadikan sebagai salah sumber untuk mendapatkan bekalan air di masa hadapan.

█▓▒░► ● Tasik● ◄░▒▓█

   Tasik merupakan satu takungan air yang boleh digunakan sebagai satu sumber bekalan air untuk sesebuah kawasan. Tasik adalah takungan air yang mempunyai kuantiti air yang mempunyai kuantiti tertentu, dan boleh dijadikan sebagai bekalan air apabila diusahakan secara giat.

   Sungguhpun jumlah tasik adalah kecil dan hanya boleh didapati di beberapa negara sahaja, tetapi tasik yang mempunyai keluasan yang cukup besar untuk menampung bekalan air yang diperlukan. Air tasik yang jernih dan nutreal memudahkan kerja-kerja pembersihan air dilakukan sebelum dijadikan sebelum dijadikan sebagai keperluan harian.

   Terdapat beberapa buah negara menjadikan tasik sebagai sumber bekalan air yang utama. Oleh sebab itu saliran yang berdekatan tasik digabung supaya kuantiti air dapat dikekalkan.

█▓▒░► ●Sungai-Sungai Di Malaysia ●◄░▒▓█

Sabah

Sungai Kinabatangan sepanjang 560 km terletak berhampiran dengan daerah Sandakan, Sabah. Sungai ini merupakan sungai kedua terpanjang di Malaysia selepas Sungai Rajang. Sungai ini mengalir dari kawasan pergunungan di barat daya Sabah ke Laut Sulu di timur.

Takungan air di sungai Kinabatangan merupakan takungan air tunggal terbesar di Sabah dan membanjiri sehingga kawasan luar dari daerah Sandakan. Takungan air sungai Kinabatangan terletak 20 kilometer dari muara dan dapat mengelakkan kemasukan air masin ke sungai. Aktiviti pembalakan dan pertanian telah mengeruhkan air sungai Kinabatangan. Bagaimanapun loji pemproses air membersihkan air untuk minuman dan dipam ke Sandakan dengan menggunakan paip besi 900 mm.

Sanktuari Hidupan Liar di Hilir Kinabatangan menjadi tarikan pelancong asing untuk menyaksikan sendiri kehidupan orang utan di habitatnya. Orang utan hanya terdapat di Borneo dan Sumatera. Di sepanjang sungai ini terdapat beberapa chalet yang dikendalikan oleh Sukau Rainforest Lodge dan Kinabatangan Riverside Lodge. Pengunjung berpeluang melihat kera hantu, kongkang, ungka , beruk dan lain-lain. Sanktuari Hidupan Liar Hilir Kinabatangan ini dibuka pada tahun 1984. Pelancong juga boleh melihat rumah dan cara kehidupan penduduk di Kampung Sukau. Bot untuk merentasi Sungai Kinabatangan turut disediakan kepada mereka yang berani menempuh cabaran .

Sungai Batu Lima terletak di Sandakan, Sabah, Malaysia.

Sungai Kebun Cina terletak di Sabah, Malaysia dan mengalir dari Tanah Merah sehingga Batu 3.

Sungai Maliau merupakan ranting Sungai Kinabatangan di timur negeri Sabah,Malaysia. Di sinilah terletaknya Lembangan Maliau yang merupakan destinasi pelancongan terbaru di negeri Sabah.

Pada akhir 2004, Jabatan Alam Sekitar mengeluarkan Laporan Kualiti Alam Sekitar Malaysia 2004 yang menyenaraikan Sungai Maliau sebagai antara lapan sungai terbersih di Malaysia. Kebersihan sungai-sungai tersebut membolehkan airnya dijadikan sumber bekalan tanpa memerlukan rawatan

Sungai Padas terletak di kawasan Tenom, di selatan Kota Kinabalu, negeri Sabah,Malaysia Timur.

Ada sebuah landasan kereta api menuju ke ulu Sungai Padas. Istimewanya sungai ini ialah kereta api dibina di sepanjang Sungai Padas. Aktiviti berkayak atau naik bot belon (White Water Rafting) menyusuri Sungai Padas ini amat menarik sekali.

Sarawak

Sungai Baram sepanjang 400 km terletak di Tanjung Baram,Miri , Sarawak. Sungai ini mengalir dari timur iaitu dari Banjaran Tama Abo ke Laut China Selatan di sebelah Barat. Dalam peta terletak pada koordinat 4° 35' 0" Utara, 114° 58' 0" Timur.

Di Sarawak dan kebanyakan tempat di Indonesia, sungai disebut juga sebagai Batang. Contohnya Batang Lupar, Batang Rajang, Batang Mukah, Batang Tinjar dan lain-lain.

Di Perak, Sungai Perak biasa disebut sebagai Batanghari. Batang Padang pula merupakan sebuah daerah yang meliputi bandar Tapah, Perak.

Sungai Rajang merupakan sungai yang terpanjang di Malaysia. Ia terletak di negeri Sarawak. Panjangnya 563 km dari Banjaran Iran di tengah pulau Borneo ke Laut China Selatan di Barat. Sungai ini boleh dimudiki hingga pekan Kapit, Sarawak. Di bahagian hulu sungai, balak diangkut mengunakan jalan sungai ini.


Sungai Miri terletak di Miri, Sarawak, Malaysia. Muara sungai ini menjadi kawasan petempatan penduduk yang penting terutama setelah petroleum ditemui di daratan Miri pada 1910. Petroleum di jumpai di Bukit Telaga Minyak, Miri dan kini dijadikan Muzium Petroleum. Ramai penduduk berhijrah ke sini terutama kaum Cina kerana banyak peluang pekerjaan. Miri juga berhampiran dengan negara Brunei dan ramai pelancong dari Brunei datang ke sini. Sebuah marina (pangkalan bot layar )dibina di Sungai Miri. Pembangunan yang pesat di bandar raya Miri menyebabkan Sungai Miri dipenuhi sampah dan perangkap sampah akan dibina bagi mengatasi masalah ini.

Pada 15 September 2008, dua pekerja kapal iaitu Ting Huang Ung, 38, dan Richard Imang, 29, 'hilang' selepas kapal "The Ark II" meletup dan terbakar kira-kira jam 8.25 pagi. Kapal ini berlabuh di Sungai Miri, Sarawak.

Pada 12 Januari 2009, kira-kira 40 kampung dan rumah panjang membabitkan 2000 penduduk di Niah, Bekenu berhadapan dengan masalah banjir. 10 buah sekolah terpaksa ditutup kerana hujan berterusan dan kejadian air pasang besar. Antaranya ialah Sekolah Kebangsaan Lutong dan Sekolah Menengah Kebangsaan Suai.

Sungai Sarawak terletak di barat daya negeri Sarawak,Malaysia Timur. Ulu sungai ini terletak di Banjaran Kapuas. Sungai ini terbahagi kepada 2 iaitu Sungai Sarawak Kanan dan Sungai Sarawak Kiri. Sungai ini mengairi kawasan Asa Jaya, Kuching dan lain-lain. Pantai Damai terletak di muara Sungai Sarawak.Selain sebagai sumber air dan jalan pengangkutan, sungai ini turut digunakan untuk tujuan sukan, contohnya "Regata Sarawak".

Sejak akhir-akhir ini Sungai Sarawak menyebabkan banjir yang teruk di sekitar Bandaraya Kuching iaitu Batu Kawah, Batu Kitang, Satok, Kampung Bintangor, Jalan Datuk Ajibahabol, Kudei, Tupong, Kampung Lintang, Sungai Bedil, Sungai Maong, Malihah, Gita, Landeh, Sandong dan Siniawan. Paras air sungai mencapai paras bahaya iaitu 10.8 meter pada 12 Januari 2009. Bilik Gerakan Banjir Negeri Sarawak sentiasa bersiap-siaga menghadapi bencana banjir. 119 sekolah termasuk 13 buah sekolah menengah terpaksa ditutup. Banjir besar pernah berlaku pada 24 Januari 2004 apabila Sungai Sarawak mencapai ketinggian 10.4 meter.

Sungai Adoh terletak di Bintulu,Sarawak,Malaysia. Limpahan air sungai ini pada musim tengkujuh menyebabkan beberapa kampung di sekitarnya berhadapan dengan masalah banjir seperti pada 1 Januari 2007.

Sungai Asap terletak di Bakun, daerah Belaga, Sarawak, Malaysia. Rumah penduduk yang tenggelam dan terlibat dalam projek Empangan Bakun telah dipindahkan ke perumahan baru di Sungai Asap.

Sungai Balui terletak di daerah Belaga,Sarawak,Malaysia. Ulu sungai ini terletaknya Empangan Bakun.Empangan Bakun tergendala pada 1998 berikutan krisis ekonomi Asia Tenggara 1998. Hujan hujan Tropika seluas negara Singapura akan ditenggelamkan. Empangan ini akan membekalkan 2,500 megawatt elektrik ke Semenanjung Malaysia dan Kalimantan,Indonesia. Kabel dasar laut terpaksa dibina dari Sarawak ke Kepulauan Natuna seterusnya ke Johor,Semenanjung Malaysia.

Sungai Ladong terletak di Simunjan,Samarahan,Sarawak.Pada 24 Januari 2010, sebuah pesawat terhempas di atas sebuah pokok di hutan Sungai Ladong. Seorang maut dan seorang doktor cedera ringan

Johor

Sungai Kesang mengalir dari Gunung Ledang di negeri Johor . Sungai ini menjadi garis sempadan antara negeri Johor dengan Melaka. Ketinggian Gunung Ledang ialah 1276 meter.

Sungai Rengit terletak di Rengit, Pengerang, tenggara Johor, Malaysia. Air sungai ini mengalir ke Laut China Selatan.

Sungai Rambah terletak di kawasan Pontian, negeri Johor , negara Malaysia. Air sungai ini mengalir ke Selat Melaka. Di kuala sungai ini terletaknya Pusat Rekreasi Sungai Rambah.

Sungai Lebam terletak di Desaru,timur negeri Johor, negara Malaysia. . Kerajaan negeri Johor melalui agensi Perbadanan Taman Negara Johor]] hendak memajukan Sungai Lebam sebagai kawasan persinggahan burung ramsar dan dimanfaatkan untuk industri perlancongan .Pelancong boleh menaiki bot untuk meninjau kehidupan dan keunikan kelip-kelip yang hinggap di atas pokok berembang dan mengeluarkan cahaya terang dari tubuhnya.

Sungai Pulai terletak di Pulai, negeri Johor, negara Malaysia. Kerajaan negeri Johor melalui agensi Perbadanan Taman Negara Johor hendak memajukan Sungai Pulai sebagai kawasan persinggahan burung ramsar.

Sungai Santi terletak berhampiran Hutan Simpan Sungai Santi,timur negeri Johor, negara Malaysia. Sungai ini berhampiran dengan Kampung Gambu,Kampung Punggai, Kampung Setajam, Bandar Penawar dan Felda Adela. Kerajaan negeri Johor melalui agensi Perbadanan Taman Negara Johor]] hendak memajukan Sungai Santi sebagai kawasan persinggahan burung ramsar dan dimanfaatkan untuk industri perlancongan .

Sungai Sebana terletak di Kota Tinggi,timur negeri Johor, negara Malaysia. . Kerajaan negeri Johor melalui agensi Perbadanan Taman Negara Johor hendak memajukan Sungai Sebana sebagai kawasan persinggahan burung ramsar dan dimanfaatkan untuk industri perlancongan .

Di sini terletaknya Sebana Cove Resort. Jeti Tanah Merah telah dibina oleh kerajaan di kawasan ini bagi memudahkan pelancong tempatan dan Singapura untuk menikmati keindahan alam semula jadi.